Depremin Büyüklüğü, ML, Mw, MD Terimleri Neden Farklı? Hangisi Doğru?
En güvenilir büyüklük türü olan Mw, doğrudan elde edebildiğimiz bir değer değil. Depremin matematiksel olarak modellenmesinin ardından hesaplanabil...
Birkaç saat önce yaşadığımız Kahramanmaraş-Gaziantep depremlerinin ardından Richter ölçeği, depremin büyüklüğünü 7.4 olarak (ML) belirlemişti. Aradan geçen birkaç saatin ardından Kandilli Rasathanesi depremin büyüklüğünü Mw değeri altında 7.7 olarak revize etti. Peki hangi değer doğru? Hangi değerin baz alınması gerekiyor? Bu değerler neyi ifade ediyor? ML, Mw, MD terimlerinin arasındaki farkları açıklayalım.
ML değeri nedir?
ML değeri, yerel bir büyüklük olup Richter ölçeğiyle ölçülen bir büyüklüktür. Büyüklüğü 6,0'dan daha düşük depremlerde iyi sonuç verir.
Mw değeri nedir?
En güvenilir büyüklük türü olan Mw, doğrudan elde edebildiğimiz bir değer değil. Depremin matematiksel olarak modellenmesinin ardından hesaplanabilen bir büyüklük olan Mw değeri, bu nedenle ML değeri gibi depremden hemen sonra açıklanamaz. Açıklanması birkaç saati bulabilir.
MD değeri nedir?
Uzun süren, büyüklüğü 5'in altında olan depremler için kullanılır.
Ülkemizin En Büyük 3. ve 4. Depremi
Revize edilen değer ile (Mw=7,7) Kahramanmaraş-Gaziantep depremleri, ülkemizin topraklarında yaşanan en büyük üçüncü ve dördüncü deprem konumuna geldi. Ülkemizde yaşanan en büyük deprem ise 1939 Erzincan depremiydi. (Mw=7,9) En büyük ikinci deprem ise herkesin aklında 7,4 büyüklüğünde kalmasına rağmen aslında 7,8 büyüklüğünde olan Gölcük depremiydi. (Bu yazı da ilginizi çekebilir: Binanın sağlam olup olmadığı nasıl anlaşılır?)
Ms Değeri Nedir?
MD ve ML değerinin yetersiz kaldığı durumlarda, 6 büyüklüğünden daha büyük depremlerde kullanılan Ms değeri, deprem dalgalarının genliğinin ölçülmesiyle hesaplanır. Bu nedenle bu değer, uzak istasyonlarda çok daha doğru sonuçlar vermektedir.
Mb Değeri Nedir?
Ms değerine çok benzer bir terim olan Mb değerini ölçerken yine dalgalardan yararlanılır ancak bu defa yüzey dalgası yerine derin seviyelerdeki dalgalar baz alınır.
ML, Mw, MD Terimlerinden Hangisi Doğru?
Bu kısaltmaların açıklamalarını yaptıktan sonra; Mw değerinin hepsinden daha güvenilir olduğu sonucuna ulaşıyoruz. Eğer Mw değeri hesaplanmışsa, diğer değerlerin aslında bir önemi kalmıyor. Yine de 6 büyüklüğünden daha küçük depremler için ML değeri ve uzun süren depremler için MD değeri de kullanılabilir. Uzak istasyon ölçümlerindeyse yüzey dalgası değeri (Ms) kulanılabilir.
Kahramanmaraş Depreminin Şiddeti Kaç?
Bildiğiniz gibi depremin büyüklüğü ile depremin şiddeti farklı kavramlar. (Bkz: Depremin Büyüklüğü ile Şiddeti Arasındaki Farklar) Kahramanmaraş depreminin büyüklüğü 7,7 iken şiddeti X-XI (10-11). Henüz bu konuda resmi açıklama gelmedi. Hasar tespitlerinin ardından bu değer doğrudan XI (11) olarak da belirlenebilir. (9 Şubat 2023 tarihli güncelleme: Depremin şiddeti 11 olarak açıklandı.)
1939 Erzincan Depremi'nin büyüklüğü 7,9 iken şiddeti X-XI idi.
1999 Gölcük Depremi'nin büyüklüğü 7,8 iken şiddeti X idi.
1976 Van Depremi'nin ve 1999 Düzce Depremi'nin büyüklükleri 7,5 ve şiddetleri de IX idi.
1970 Kütahya Gediz Depremi'nin büyüklüğü 7,2 ve şiddeti de IX idi.
1 yorum